Η «φυλακή» της πανδημίας
Για έναν «αόρατο πόλεμο» κάνει λόγο η γνωστή εγκληματολόγος Δέσποινα Σβουρδάκου, αναλύοντας μερικές από τις βασικές παραμέτρους που οδηγούν στην έξαρση της βίας και εγκληματικότητας. «Ο καθένας βίωσε τον δικό του Κορυδαλλό, τη δική του φυλακή» σχολιάζει, επισημαίνοντας πως τα μέτρα περιόρισαν το μυαλό, την ψυχή και το σώμα των πολιτών.
Μιλάει για μία σκληρή πραγματικότητα, αλλά ωστόσο αναφέρει πως με την πανδημία έχουν σηκώσει όλοι τα χέρια ψηλά. «Ο αλάθητος να μας πει πρώτος τι θα έκανε» σημειώνει και αναρωτιέται τι θα γινόταν εάν είχε επιλεγεί η λογική της ανοσίας της αγέλης. Δεν διαφωνεί πως όλοι χάνουν την υπομονή τους – και όπως τονίζει όποιος παραδεχτεί το αντίθετο δεν είναι ειλικρινής – αλλά και στην περίπτωση που γίνονταν άλλες επιλογές πάλι θα υπήρχαν αρνητικά αποτελέσματα. Και, βέβαια, και πολιτικές αντιπαραθέσεις όπως γίνεται και σήμερα. Πώς κωδικοποιεί τον επηρεασμό της καθημερινότητας η εγκληματολόγος:
1. Συγκρούσεις για ασήμαντη αφορμή
«Θα δούμε πολλές συγκρούσεις και εγκλήματα για ασήμαντη αφορμή γιατί έχει συσσωρευθεί ένταση» υπογραμμίζει η κυρία Σβουρδάκου. Για παράδειγμα αναφέρει «είμαι στο αυτοκίνητο και γίνεται ένα τρακάρισμα και τσακώνομαι και είναι σε πιο έντονο βαθμό και για ασήμαντη αφορμή μπορεί ακόμη και να δημιουργηθούν βίαια επεισόδια». Ή για μία θέση πάρκινγκ ή ακόμη και στα μέσα μεταφοράς, όπου ήδη έχουν καταγραφεί περιστατικά μεταξύ επιβατών αλλά και οδηγών
2. Η ανασφάλεια των πολιτών
Σύμφωνα με όσα αναφέρει, η ανασφάλεια που έχει προκληθεί στους πολίτες είναι μεγάλη. «Ο Έλληνας είναι ήδη ζορισμένος με όσα συνέβησαν τα τελευταία χρόνια. Και του έρχεται και ο κορονοϊός και τον αποτελειώνει» σχολιάζει η εγκληματολόγος. Είναι κακοποιημένος παντοιοτρόπως οικονομικά, ψυχολογικά, ενώ καθοριστικό παράγοντα παίζει και ο φόβος αν θα κολλήσει τον κορονοϊό. «Θα είμαι εγώ το επόμενο θύμα, θα βγω έξω κι αν κολλήσω και πάω στο νοσοκομείο ή πεθάνω;» είναι μόνον μερικά από τα ερωτήματα που περνάνε από το μυαλό του
3. Τα οικονομικά προβλήματα
Όπως επισημαίνει με την πανδημία τα οικονομικά προβλήματα εντάθηκαν και προκάλεσαν ανασφάλεια στους πολίτες. Ωστόσο, σημειώνει πως «το οικονομικό αποτελεί ευαίσθητο σημείο τώρα που βγήκαμε από τον εγκλεισμό μας». Πολλές επιχειρήσεις δεν θα ανοίξουν, πολλοί άνθρωποι δεν θα έχουν χρήματα για να μπορέσουν να επιστρέψουν σε μία κανονική καθημερινότητα, θα αυξηθεί η ανεργία. Τα προβλήματα αυτά θα εντείνουν την ενδοοικογενειακή βία.
4. Πυροδότηση ενδοοικογενειακής βίας
Αύξηση ανεργίας αυτομάτως πυροδοτεί αύξηση βίας μέσα στην οικογένεια, που στρέφεται συνήθως προς τη γυναίκα και τα παιδιά αναφέρει η εγκληματολόγος. Μετά τις απαγορεύσεις οι οικογένειες αναγκάστηκαν να περιοριστούν στο σπίτι και οι συγκρούσεις άρχισαν να αυξάνονται. «Η ενδοοικογενειακή βία υπήρχε από πριν. Εφόσον, όμως, υπάρχουν προβλήματα με την κρίση του κορονοϊού που είσαι υποχρεωμένος να κλειστείς στο σπίτι, αυτά ενισχύονται» τονίζει.
5. Η αύξηση χρήσης ουσιών
Στο θέμα της αύξησης των ουσιών εστιάζει επίσης η κυρία Σβουρδάκου. Όσο ήμασταν κλεισμένοι παρά πολλοί επέλεγαν ειδικά οι νέοι τη χρήση αλκοόλ και ναρκωτικών ουσιών. Αυτοί οι δύο παράγοντες είναι πολύ σημαντικοί και πυροδοτούν εγκλήματα. Όταν κάποιος έχει κάνει χρήση οι αναστολές του μειώνονται και μπορεί να περάσει στην απέναντι όχθη και πιο εύκολα να διαπράξει ένα έγκλημα ή ένα αδίκημα.
6. Στο «κόκκινο» οι αστυνομικοί
Ιδιαίτερη αναφορά κάνει η εγκληματολόγος και στις αντοχές των αστυνομικών στη διάρκεια της πανδημίας. «Οι αστυνομικοί είναι στο κόκκινο» σημειώνει και επισημαίνει πως από εκεί που είχαν τις υποχρεώσεις για την πρόληψη και καταστολή εγκλήματος, απέκτησαν και την υποχρέωση του φαινομένου κορονοϊού για τα μέτρα που προβλέφθηκαν. «Να κόψουν κλήση, να ελέγξουν τα χαρτιά της Εργάνης, αν πας στο γιατρό, αν πας βόλτα το σκύλο. Μέσα από τις ανάγκες του κορονοϊού δημιουργήθηκε και αυτή η υποχρέωση» τονίζει, με αποτέλεσμα να εμφανίζουν σημάδια κόπωσης.
7. Οι αντιδράσεις των πολιτών
Καθημερινά οι αστυνομικοί και όχι μόνο έρχονται αντιμέτωποι με τις αντιδράσεις των πολιτών, οι οποίοι εκνευρίζονται από τα μέτρα καταστολής. «Θα πρέπει να δώσω αναφορά κάθε φορά που πρέπει να βγω στον αστυνομικό. Και μετά έρχεται το πρόστιμο και σε πιέζει ακόμη περισσότερο. Κι όταν ο Έλληνας δεν μπορεί να προσαρμοστεί αυξάνονται και τα πρόστιμα» σχολιάζει η κυρία Σβουρδάκου. Και όπως περιγράφει στο διάστημα των νόμων που πρέπει να εφαρμοστούν οι πολίτες αντιδρούν. «Άλλος πάει στον εισαγγελέα γιατί δεν θέλει να φορέσει μάσκα, άλλοι δεν θέλουν θερμομέτρηση, γονείς συγκρούονται με εκπαιδευτικούς και πηγαίνουν στη Δικαιοσύνη».
Δέσποινα Σβουρδάκου - Δρ. Εγκληματολογίας